ප්‍රදේශ කිහිපයක හඳුනා නොගත් රෝගයක් නිසා සිය ගණනක් මරුට

ජලගැලුම් නිම්න ජාතික උද්‍යානයට අයත් මනම්පිටිය විල්ලුව,සොරුවිල විල්ලුව,හඳපාන්විල්ලුව හා බණ්ඩියා විල්ලුව  යන ප්‍රදේශවල සතියක් ඇතුළත හඳුනා නොගත් රෝගයක් නිසා සිය ගණනක් ගවයින් මිය යන්නට පටන් ගෙන ඇතැයි ගවපට්ටි හිමියෝ පවසති.

ඔවුන් පවසන්නේ හුස්ම ගැනීමේ අපහසුතා ඇති වී ,ආහාර ගැනීමට නොහැකිව දින දෙකක් ඇතුළත් බඩ ඉදිමී මිය යන බවයි.මුලින් ම මනම්පිටිය විල්ලුව ආශ්‍රිතව ඇති ගවපට්ටිවල ගවයින් හතර පස්දෙනා මිය යන්නට පටන් ගත් බවත් දැන් සතියක් ඇතුළත මනම්පිටිය,සොරු විල,බණ්ඩියා විල්ලුව,හඳපාන්විල්ලුව යන විල්ලු ආශ්‍රිතව සිටි ගවයින් 100කට වැඩි ප්‍රමාණයක් මිය ගොස් ඇති බව ද ඔවුහු පවසති.

මේ පිළිබඳව පශු වෛද්‍යවරුන් වෙත දැනුම් දුන් බවත් ඔවුන් ලබා දෙන බෙහෙත හේතුවෙන් ද සතුන් මියයන බවත් ගව පට්ටි හිමියෝ පවසති.

ජලගැලුම් නිම්න ජාතික වනෝද්‍යානය සු‍රැකීමේ සංවිධානයේ සභාපති එස්.තීපන් මහතා පවසන්නේ මෙම තත්ත්වය නිසා වනෝද්‍යානයේ ජීවත්වන වනසතුන්ගේ ජීවිත අවදානම් සහගත තත්ත්වයක පවතින බවයි.

“මේ ගවයින් මියයාම බෝවෙන රෝගයක් නිසා සිදු වෙන්නේ.මුලින්නම් මනම්පිටිය විල්ලුවේ  තණකෝල උළාකන ගවයින් කිහිපදෙනෙක් මැරෙන්න ගත්තා.

ඊට පස්සේ ඒක සොරුවිල පැත්තට පැතිරිලා ගියා.දැන් හඳපාන් විල්ලුවෙත් පණ්ඩියා විල්ලුවෙත් ඉන්න ගවයින් මැරෙන්න පටන් අරන් තියෙනවා.මේ වෙනකොට දින පතාම ගවයින් 10 ක් 15ක් මැරෙනවා.පශුවෛද්‍යවරුන් ඇවිල්ලා වැක්සින් එකක් විදලා තියෙනවා.ඔවුන් කියන්නේ මේ ලෙඩේ හැදිලා තියෙන සතෙකුට ඒ බෙහෙත විද්දත් මැරෙනවා කියලා.

ඒ වගේම මේ මැරෙන සත්තු එක්කෝ වලදාන්න නැත්නම් පුච්චාලා විනාශ කරන්න කියලා උපදෙස් දීලා තියෙනවා.නමුත් ගවපට්ටි හිමියෝ කැලේ මැරෙන සත්තු බලන්න වලදාන්න යන්නේ නෑ.ඒකෙන් විල්ලුව ආශ්‍රිතව සැරි සරන විල් අලියා විතරක් නෙමෙයි මුවා ගෝනා වැනි සතුන්ටත් පක්ෂීන් ඇතුළු අනෙකුත් සතුන්ටත් බෝ වෙන්න පුළුවන්.වනජීවී නිලධාරින් මේක බලන්න ඇවිත් ගිහිල්ලා තියෙනවා.

නමුත් මුකුත් ක්‍රියාමාර්ගයක් අරන් නෑ.වන සතුන් මියයන්නට පටන් ගත්තාමද වනජීවී එකට ඇස් ඇරෙන්නේ කරුණාකරලා මේ වන සතුන්ට තිබෙන අවදානම ගැන සොයා බලා වනජීවීන් වන සම්පත ආරක්ෂාකරන්න පියවර ගන්න කියලා ඉල්ලා සිටිනවා.”

මේ පිළිබඳව පොලොන්නරුව වනජීවී සහකාර අධ්‍යක්ෂ කාර්යාලයෙන් අප කළ විමසුමක දී එහි අඩවි ආරක්ෂක ඩබ්.එම් කුමාරසිරි විජේකෝන් මහතා මෙසේ කීය.

” අපි මේ තොරතුර ලැබුණු වහාම සහකාර අධ්‍යක්ෂ තුමාගේ උපදෙස් පරිදි  ක්ෂේත්‍ර පරික්ෂාවක් කළා.හඳපාන්විල්ලුවේත් බණ්ඩියා විල්ලුවේත් ගවයින් 25ක් පමණ මියගිය බව අපි නිරීක්ෂණය කළා. අපේ පශුවෛද්‍ය ඒකකයටත් දිඹ්බුලාගල ප්‍රාදේශීය ලේකම්වරයාටත් මෙම තත්ත්වය ගැන අපි දැනුවත් කළා.”

ගිරිතලේ වනජීවී පශු වෛද්‍ය ඒකකයේ පශු වෛද්‍ය සමීර කලිඟු ආරච්චි මහතාගෙන් ද අපි මේ පිළිබඳව විමසීමක් කළෙමු.

“මේ ඇතිවෙලා තිබෙන තත්ත්වය බැක්ටීරියා එකක් නිසා සිදුවන එකක්.අපි එය හඳුනාගෙන තිබෙනවා.එච්.එස්.කියලා බැක්ටීරියා එකක් පැතිරෙන්නේ.මුලින්ම කරපොල හා මුතුගල විල්ලුවලදී තමයි මේ රෝගය පැතිර ගියේ.ඒ සත්තුත් මනම්පිටිය සොරුවිල,හඳපාන්විල,බණ්ඩියා විල කියන ප්‍රදේශවලට ගෙනත් තියෙනවා.ඒ නිසා තමයි මෙහෙ පැතිරිලා තියෙන්නේ.

මේ සඳහා වැක්සින් එකක් ඉන්ජෙක් කරනවා.දිඹුලාගල පශු වෛද්‍යවරිය මේ සම්බන්ධයෙන් කටයුතු කරනවා.දැනටමත් අපි වැක්සින් එක දෙන්න කියලා උපදෙස් දීලා තියෙන්නේ.වනජීවීන්ට මෙය බෝ වෙනවාද කියන එක තවම අපට කියන්න බෑ.එහෙම වාර්ත වෙලා නෑ .කොහොම වුණත් ඒ ගැන අපි විමසිල්ලෙන් ඉන්නේ.” හෙතෙම පැවසීය.

කෙසේ වෙතත් මේ වන විට ගවයින් 100කට අධික සංඛ්‍යාවක් මිය ගොස් ඇති අතර මෙම ප්‍රදේශය ආශ්‍රිතව මුදා හැර ඇති ගවයින් සංඛ්‍යාව 5000ක් පමණ වන බවත් ගවයින් නිසා වනජීවීන්ට ජීවිත තර්ජන එල්ල වීමේ අවදානමක් පවතින බව ත්  පරිසරවේදීහු පෙන්වා දෙති.

ඊෂා  මුදියන්සේ – පොලොන්නරුව