ලංකාවේ කෘෂි අස්වැන්නෙන් විශාල කොටසක් භුක්ති විදින්නේ වන සතුන් යැයි මිට වසර දෙකකට මේ පිළබද සොයා බැලු නිරික්ෂණ කණ්ඩායම් අනාවරණය කරගන තිබිණි.
ඊට අමතර එළවළු හා පළතුරු අස්වැන්නෙන් විශාල කොටසක් ප්‍රවාහණයේදි හා අලෙවියේදී විනාශවිමෙන් එළවළු හා පළතුරු මිළ විශාල ලෙස ඉහළ යයි. වන සතුන්ගෙන් වගා හානිය පිළිබද මැසිවිළි නැගුනේ වියළි කලාපය සහ උතුරු මැද පලාත්වලිණි.
නමුත් බස්නාහාර පළාතේ කළුතරට අළුතින් පැමිණි ආගන්තුක වන සතුන් නිසා තමන්ට ගොවිතැන් කටයුතු එපාවී ඇතැයි කළුතර දිස්ත්‍රික්කයේ ගොවින් සහ ගෙවතු වගා කරුවන් කියති.
මෑතක සිට ප්‍රදේශයට පැමිණ ඇති මොණර රංචු,රිලා රංචු සහ වදුරන් ගම් – බිම් වල වගා හානි කරන බව ගොවින් සහ ගෙවතු වගා කරුවන් කියති. දශක දෙකකට පමණ ඈත අතිතයේ ප්රදේශයේ ගම්-බිම් වලට නොපැමිණි වන සතුන් මේ වනවිට මිනිස් වාසය සහිත ප්‍රදේශවලට පැමිණීමත් සමග වන සතුන්ට ද විශාල ලෙස හානි සිදුවන බව පරිසර වේදින් කියති.වසර ගණනාවක සිට ගොඩමඩ කුඹුරු වගාකලද මේ වනවිට වන සතුන්ගෙන් සිදුවන හානිය නිසා බොහෝ ගොවින් ගොවිතැන් කටයුතු අතහැර දමා ඇතැයි ගොවි සංවිධාන නියෝජිතයින් කියති.
මේ වනවිට වන සතුන්ගෙන් සිදුවන හානිය නිසා බෝහෝ ගොවින් ගොවිතැන් කටයුතු අතහැර දමා ඇතැයි ගොවි සංවිධානනියෝජිතයින් කියති. දිස්ත්‍රික්කයේ වන ගහනය අඩුවීමත් සමග ප්‍රදේශයට ආවේණි හාවා,මීමින්නා,ඉත්තෑව,දඩුලේනා වැනි සතුන් විශාල ලෙස ගම්බිම් වල වගාවන් ආහාර ලෙස ගැනීමට පුරුදු ව සිටිති.
මීට අමතරව කළුතර දිස්ත්‍රික්කයට ආගන්තුක මොණරා විශාල වශයෙන් රංචු ලෙස වී ගොවිතැන ටත් ගෙවතු වගාවටත් හානිකිරිමට පටන්ගෙන තිබේ.
මේ වන විට කිරිවදින ගොයම ආරක්ෂා කර ගැනීමට කුඹුරු යාය මතින් දැල් ඇදීමට ගොවින්ට සිදුව තිබේ. වල් ඌරන් විශාල රංචු ලෙස පැමිණ කුඹුරු විනාශ කරන නිසා නීති විරෝධී ලෙස විදුලි රැහැන් ඇද ජීවිත රුසක් එයට බිලිවූ අවස්ථා පසුගිය කාලයේ අසන්නට ලැබිණි.
මෙසේ ගොයම ආරක්ෂා කරගන්නට විවිධ උපක්‍රම යෙදුවද සියල්ල අසාර්ථක යැයි ගොවි සංවිධාන නියෝජිතයෝ කියති.වගා ආරක්ෂාව සදහා ලබාදී ඇති ගිනි අවි ආපසු ලබා ගැනීමත් සමග බෝහෝ ප්‍රදේශවල දේශියව සකස් කළ බදින තුවක්කු වන සතුන් දඩයමට යොදා ගෙන තිබියදී අත් අඩංගුවට ගෙන තිබිණි.
පාලින්ද නුවර,බුලත් සිංහල, වල්ලාවිට හා මිල්ලනිය ආදී ප්‍රදේශවල මේ දිනවල විශාල ලෙස වල් ඌරන් ගෙන් කිරි වදින ගොයමට හානි සිදුවන බව ගොවින් කියති.
කළුතර දිස්ත්‍රික්කයට ආගන්තුක සත්වයෙකු වූ මොනරා මෑතක සිට කළුතර දිස්ත්‍රික්කයේ ප්‍රදේශ රැසක රංචු වශයෙන් සැරිසරති.මෙසේ ගම්-බිම් වලට පැමිණෙන මොණරුන්ගේ හානිය ඉතා විශාල යැයි ගොවින් කියති.
සෝමරත්න පොද්දෙණිය – මීගහතැන්න සමුහ
